Blisko 12 milionów osób podróżujących pociągami, ponad 355 mln zł wydanych na inwestycje drogowe, ponad 300 km gotowych dróg rowerowych w ramach Velo Małopolska i świetny wynik frekwencji II edycji BO Małopolska. Zarząd województwa małopolskiego podsumował mijający rok.
1. Kolej coraz bardziej popularna
Nowoczesne składy, punktualność, duża częstotliwość kursowania, krótki czas przejazdu, atrakcyjne ceny biletów – wszystko to sprawiło, że mieszkańcy i turyści wolą podróżować pociągami. Efekt? Na koniec 2017 roku wszyscy operatorzy kolejowi przewiozą ponad 12 mln osób, z czego ok. 5,7 mln osób skorzysta z usług Kolei Małopolskich
2. Największy plan budowy dróg (także rowerowych)
Tylko w 2017 roku wartość inwestycji na drogach wojewódzkich wyniosła w Małopolsce ponad 355 mln zł. Z tej puli prace przy budowie obwodnic pochłonęły blisko 146 mln zł. - Małopolska jest w trakcie realizacji największego w historii planu budowy dróg. Jednym z najważniejszych jego elementów jest budowa obwodnic w 14 miastach. Dzięki tym inwestycjom nie tylko staną się one lepiej dostępne komunikacyjne, a przez to atrakcyjne dla inwestorów, ale przede wszystkim bardziej bezpieczne dla mieszkańców – podkreśla marszałek Jacek Krupa.
W 2017 roku prace budowlane trwały na obwodnicach miast: Oświęcimia, Skały, Wolbromia, Gdowa, Babic, Miechowa, a także przy węźle Poronin. Podpisano również umowy z wykonawcami obejść: Zatora, Waksmund-Ostrowsko-Łopuszna, Skawiny, Tuchowa. Wszystkie 14 obwodnic powstanie do 2023 roku.
Małopolska realizuje również konsekwentnie największy w historii plan budowy tras rowerowych. Tylko w 2017 roku wykonano ok. 120 km na łączną kwotę 18,8 mln zł. Rowerzyści mogą dzięki temu jeździć kolejnym odcinkami VeloDunajec (od Biskupic Radłowskich do Wietrzychowic), Wiślanej Trasy Rowerowej (kładka na rz. Skawince), a także korzystać z 6 nowych Miejsc Obsługi Rowerzystów. W efekcie na koniec 2017 roku do użytku miłośników dwóch kółek oddano w sumie 310 km.
3. Pierwsze efekty w walce o czyste powietrze w regionie
1 lipca weszły w życie przepisy uchwał antysmogowych dla Krakowa (tymczasowa, właściwa uchwała będzie obowiązywać od 1 września 2019) i dla Małopolski. Już tej zimy w całej Małopolsce nie można więc m.in. ogrzewać domu węglem złej jakości i wilgotnym drewnem.
4. Zdrowie mieszkańców
Samorząd województwa małopolskiego mocno inwestuje również w regionalną służbę zdrowia. Tylko w 2017 roku podpisano umowy na wsparcie unijne z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020 w wysokości łącznej ok. 130 mln zł. Dzięki tym pieniądzom powstaną m.in. Interdyscyplinarne Centrum Torakoonkologii i Transplantologii; Interdyscyplinarne Centrum Leczenia Zaawansowanej Niewydolności Narządowej (w Krakowskim Szpitalu Specjalistycznym im. Jana Pawła II); Małopolskie Centrum Pediatrii i Kompleksowego Leczenia Dzieci z FASD (w Wojewódzkim Specjalistycznym Szpitalu Dziecięcym im. św. Ludwika w Krakowie) czy Małopolskie Centrum Macierzyństwa i Medycyny Kobiet (w Szpitalu Specjalistycznym im. L. Rydygiera w Krakowie).
W tym roku realizowano też 7 programów profilaktycznych: kardiologiczny (do 2017 roku programem objęto ponad 12 tys. osób), onkologiczny (do 2017 r – ponad 5,6 tys. osób), zapobiegania depresji (do 2017 roku – ok. 3 tys. osób), zapobiegania nadwadze i otyłości (1. edycja w 2017 – 124 osoby), szczepień przeciw pneumokokom (do 2017 – 10 165 dzieci), szczepień przeciw zakażeniu HPV (do 2017 – ok. 1700 dziewcząt) i przeciwdziałania zagrożeniom w sieci (do 2017 – ponad 365 tys. osób).
5. Dobrze wydajemy fundusze unijne
Kończący się rok był dobry pod względem wykorzystania funduszy europejskich. W ramach RPO ogłoszono 43 konkursy oraz złożono 64 projekty pozakonkursowe, co angażowało aż 3,5 mld zł
6. Rekordowo niskie bezrobocie
Sytuacja na małopolskim rynku pracy w 2017 roku była jeszcze lepsza niż w poprzednim. Stopa bezrobocia w październiku 2017 wyniosła 5,3%. - To wynik o 1,3 punktu procentowego niższy niż średnia ogólnopolska. Nie mam wątpliwości, że spadające od miesięcy bezrobocie to efekt zarówno projektów realizowanych w ramach regionalnego programu operacyjnego, POWER, jak i działań urzędów pracy – w tym m.in. projektów Konserwator, Gwarancja 40+, Firma 1+ – wylicza wicemarszałek Stanisław Sorys.
Województwo małopolskie znajduje się obecnie na 3. pozycji w kraju pod względem najniższej stopy bezrobocia – za województwami: wielkopolskim (3,8%) i śląskim (5,2%).
7. Mieszkańcy chcą decydować
W listopadzie rozstrzygnięto II edycję Budżetu Obywatelskiego Województwa Małopolskiego. Do podziału było w sumie 8 mln zł, czyli o 2 mln zł więcej niż przed rokiem. Druga edycja BO Małopolska zakończyła się pełnym sukcesem frekwencyjnym – oddano ponad 176,6 tys. głosów, czyli o 120% więcej niż przed rokiem. Mieszkańcy zdecydowali, że w ramach II edycji zostanie zrealizowane w sumie 46 zadań. Wśród nich są m.in. czynny przez całą dobę książkomat, sprzęt dla młodych sportowców, wydarzenia kulturalne, akcje prospołeczne czy 300 sadzonek drzew dla Krakowa. Pełna lista zadań jest dostępna na www.bo.malopolska.pl
8. Szkoła, która nie nudzi
W 2017 roku sporo zyskała również młodzież. Po blisko 40 latach Zespół Szkół Mistrzostwa Sportowego im. Stanisława Marusarza w Zakopanem, który od 3 lat jest prowadzony przez Województwo Małopolskie, doczekał się nowoczesnej hali sportowej. Nowy rok szkolny uczniowie i przyszli sportowcy przywitali w pełnowymiarowym obiekcie, którego budowa pochłonęła ok. 14 mln zł.
Z kolei dzięki Małopolskiej Chmurze Edukacyjnej, która wystartowała w połowie tego roku, ponad 24 tys. uczniów ze 130 szkół średnich w regionie może brać udział w niezwykłych internetowych lekcjach. Ich wykładowcami są najwybitniejsi pracownicy 9 uczelni wyższych w regionie, którzy dzięki specjalnej platformie mogą nie tylko prowadzić zajęcia czy wykonywać eksperymenty, ale też wdawać się w dyskusję z uczniami. - W Małopolsce pokazujemy również, że warto inwestować z szkolnictwo zawodowe. Efektem tego jest kontynuacja innowacyjnego projektu Modernizacja kształcenia zawodowego w Małopolsce, który pozwoli uczniom szkół zawodowych zdobywać konkretne umiejętności, a przez to wchodzić na rynek pracy jako w pełni ukształtowani fachowcy – podkreśla Grzegorz Lipiec z zarządu województwa, przypominając, że wśród efektów 1. edycji tego projektu są m.in. specjalistyczne staże i praktyki dla 77 tys. uczniów czy zakup nowoczesnego sprzętu dla 223 szkół.
Symbolem nowoczesnego podejścia do nauki w regionie ma również stać się Małopolskie Centrum Nauki, w którym na 10 tys. m. kw. mają się znaleźć nie tylko nowoczesne i interaktywne wystawy popularnonaukowe, ale także sale warsztatowe i laboratoria. W 2017 roku został ogłoszony konkurs na koncepcję architektoniczną tego niezwykłego miejsca – jego rozstrzygnięcie zaplanowano na początek 2018 roku.
9. Niebanalna kultura
Rok 2017 to także udany czas dla małopolskiej kultury. Dzięki dotacjom z RPO WM, o łącznej wartości ponad 52,5 mln zł, w najbliższych latach Muzeum Tatrzańskie, Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Małopolski Instytut Kultury będą digitalizować i udostępnić cyfrowo swoje zbiory. W Nowym Sączu kończy się budowa całkowicie nowej ekspozycji w nowym, wyremontowanym gmachu Muzeum Okręgowego.
To nie wszystko – rozpoczynają się również prace konserwacyjne na Zamku Lipowiec w Wygiełzowie, w Sądeckim Parku Etnograficznym w Nowym Sączu. Wszystkie obiekty zakopiańskiego Muzeum Tatrzańskiego będę całkowicie odmienione, nową technologię sceniczną będzie miała Opera Krakowska. Przy Małopolskich Centrum Kultury Sokół w Nowym Sączu powstanie z kolei pierwszy tego typu w Polsce Ośrodek Dziedzictwa Kultury Niematerialnej, a już teraz rozwija się Małopolska Szkoła Tradycji.
Z kolei środki unijne zdobyte w konkursie w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko (łączna pula ponad 57 mln zł) pozwolą m.in. na przeprowadzenie koniecznego remontu budynku Filharmonii Krakowskiej, konserwację zabytkowych hangarów dawnego lotniska Rakowice-Czyżyny, doposażenie Teatru im. J. Słowackiego w Krakowie czy systemowe prace konserwatorskie we wszystkich małopolskich skansenach w ramach Skansenova.
Warto dodać, że tak instytucje kultury, jak i projekty o charakterze kulturalnym i obejmujące opiekę nad dziedzictwem kulturowym, otrzymały wsparcie z budżetu województwa małopolskiego. W 2017 roku na ten cel przekazano ponad 111 mln zł.
10. Turystyczny boom w Małopolsce
Na początku 2017 roku Małopolska świętowała kolejny rekord turystyczny. W zeszłym roku nasz region odwiedziło 14,9 mln osób, czyli o milion więcej niż w 2015 roku. - Co ważne, w tej liczbie zdecydowanie przeważają osoby, które nocowały na terenie województwa przynajmniej jedną noc – jest ich 11,5 mln – podkreśla Leszek Zegzda z zarządu województwa i dodaje: - Od ośmiu lat stale wzrasta liczba osób, które przyjeżdżają do Małopolski.
Wśród 14,9 mln osób ponad 3,2 mln to odwiedzający z zagranicy. W tej liczbie największy procent stanowili obywatele Wielkiej Brytanii (17,4%) oraz Niemiec (16,4%), w dalszej kolejności Francji i Włoch. Rozwój turystyki to również konkretne wpływy dla branży gastronomicznej, hotelarskiej czy usług. Turyści krajowi podczas swojego pobytu w Małopolsce wydali średnio 730 zł na osobę, a turyści zagraniczni – 1415 zł na osobę.
W efekcie szacuje się, że dochody z turystyki w 2016 wyniosły niemal 13 mld zł.