Ten nowy podyplomowy kierunek studiów może Cię zaciekawić

Uniwersytet Jagielloński otwiera nowy kierunek! To pierwsze na polskim rynku studia podyplomowe uwzględniające problematykę antropologii sądowej w praktyce. Ich celem jest przygotowanie specjalistów łączących wiedzę anatomiczną i antropologiczną z metodyką badań wykorzystywanych podczas identyfikacji szczątków ludzkich w trakcie prowadzenia śledztwa, zarówno dotyczącego zbrodni wojennych, jak i przypadków współczesnej przestępczości oraz ofiar katastrof.

Program  studiów - przygotowany przez Katedrę Anatomii UJ CM i Katedrę Medycyny Sądowej UJ CM - obejmuje dwa bloki tematyczne: medyczny z zagadnieniami z zakresu anatomii topograficznej, antropologii sądowej oraz medycyny sądowej z elementami traumatologii oraz metodologiczny z zagadnieniami z zakresu metodyki poszukiwawczych i wykopaliskowych badań archeologicznych, elementów kryminalistyki, entomologii sądowej, a także archeozoologii.

Nowe studia prowadzone przez Medyczne Centrum Kształcenia Podyplomowego UJ spełniają standardy kształcenia antropologów sądowych w krajach zachodniej Europy oraz Stanach Zjednoczonych. O wysoki poziom prowadzonych zajęć zadbają wybitni specjaliści praktycy - pracownicy Uniwersytetu Jagiellońskiego, Uniwersytetu Jagiellońskiego - Collegium Medicum, Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Uniwersytetu Warszawskiego oraz Polskiej Akademii Nauk. Każdy moduł będzie zawierał zajęcia teoretyczne  i praktyczne, które będą się odbywać w wyspecjalizowanych placówkach lub umożliwią zapoznanie się ze specjalistycznym sprzętem badawczym w trakcie zajęć terenowych.

Słuchacze studiów wprowadzeni w metodykę badań z różnych dziedzin nauki nabędą umiejętności interdyscyplinarnej analizy niezbędnej we współczesnej nauce. Studia skierowane są do absolwentów kierunków medycznych i biologicznych, a także osób z wyższym wykształceniem co najmniej pierwszego stopnia zainteresowanych tą tematyką.

Rozmowa z dr hab. Anitą Szczepanek, kierownikiem studiów podyplomowych "Antropologia sądowa w praktyce"

Jedno z filmowych skojarzeń z określeniem "antropologia sądowa" to serial "Kości". Główna bohaterka przybywa na miejsce zbrodni, a potem - wraz  zespołem - bada znalezione tam kości. Dzięki uzyskanym w ten sposób informacjom policja rozwiązuje kolejną zagadkę kryminalną. Czy tak istotnie wygląda codzienność antropologa sądowego?

- W filmie wszystko jest proste. W rzeczywistości antropologia sądowa nie rozwiąże wszystkich problemów, ale osoba dobrze przygotowana teoretycznie i praktycznie może w dużej mierze przyczynić się do skutecznego rozwiązania problemu. Obecnie w Polsce, mimo dużego zapotrzebowania, jest zaledwie kilku znawców tematu, którzy swoją wiedzę zdobywali na kursach za granicą, gdzie od wielu lat kształci się antropologów sądowych. Wychodząc naprzeciw zapotrzebowaniu, grono wybitnych specjalistów praktyków wyszło z pomysłem powołania studiów podyplomowych "Antropologia sadowa w praktyce".

 Jakie informacje może uzyskać  antropolog sądowy, badając szczątki kostne?

Zadaniem antropologa sadowego jest identyfikacja analizowanych szczątków kostnych. Zakres uzyskanych informacji zależy od stanu zachowania kości. Zazwyczaj możliwe jest ustalenie biologicznego wieku w chwili zgonu i płci. Indywidualne cechy budowy anatomicznej niekiedy pozwalają na bardziej precyzyjną identyfikację. Pomocne są tu ślady po przebytych urazach, zabiegach operacyjnych czy też stomatologicznych. W tego typu badaniach istotna jest także możliwość ustalenia bezpośredniej przyczyny zgonu.

MCKP UJ jako pierwsze w Polsce zdecydowało się na otwarcie studiów podyplomowych kształcących antropologów sądowych. Jakie wymogi formalne powinna spełniać osoba zainteresowana tymi studiami?

Nasze studia skierowane są dla absolwentów kierunków medycznych i biologicznych, a także osób z wyższym wykształceniem co najmniej pierwszego stopnia zainteresowanych antropologią sądową. Ze względu na tematykę, a także zajęcia praktyczne, jakie są przewidziane w ramach studiów, mogą być one interesujące również dla oficerów dochodzeniowych czy prawników.

Jak będzie wyglądał program studiów? Jakich przedmiotów będą uczyć się studenci? Jakie dziedziny wiedzy będą zgłębiać?

Pozyskiwanie specjalistycznej wiedzy w zakresie metod badań antropologicznych, a także archeologicznych wykorzystywanych przy identyfikacji szczątków będzie odbywać się w trakcie zajęć z  anatomii topograficznej, antropologii i medycyny sądowej z elementami traumatologii oraz warsztatów obejmujących zagadnienia z zakresu metodyki poszukiwawczych i eksploracyjnych badań archeologicznych, elementów kryminalistyki, entomologii sądowej i archeozoologii. Uwzględnione zostaną także metody konserwacji pozyskanych przy szczątkach znalezisk. Oferta programowa obejmuje szerokie spektrum zajęć pozwalających na poznanie budowy anatomicznej ciała ludzkiego z uwzględnieniem zmienności wewnątrz i międzypopulacyjnej, przyżyciowych zmian patologicznych oraz śladów pozwalających na ustalenie przyczyny zgonu. Zajęcia odbywać się będą w wyspecjalizowanych pracowniach m.in. w prosektorium i sali sekcyjnej. Opanowanie standardowych technik poszukiwawczych i dokumentacyjnych niezbędnych podczas badań szczątków ludzkich obywać się będzie podczas zajęć terenowych.

Dr hab. Anita Szczepanek jest absolwentką biologii i archeologii na UJ i łączy dwie specjalności: jest doktorem nauk biologicznych ze specjalizacją antropologia i doktorem habilitowanym nauk humanistycznych ze specjalizacją archeologia funeralna. Obecnie jest pracownikiem naukowo-dydaktycznym Katedry Anatomii UJ CM, pracuje również w  Instytucie Archeologii i Etnologii PAN, gdzie jest zaangażowana w liczne badania związane z analizą szkieletów  od czasów najdawniejszych po czasy współczesne. Prowadzi liczne ekshumacje szczątków ludzkich z XX wieku.

Fot. Fokusmedia 

Źródło: Uniwersytet Jagielloński